Bölgemizde, yazdığı yazılar ve siyasi mücadelesi ile adından söz ettiren Leman CAN ile yaklaşan yerel seçimleri de kapsayan bir röportaj yaptık.
İş insanı ve yazar Leman Can, uzun yıllardır mücadele ettiği siyasi arenada yeni adımlar atmaya hazırlanıyor. Yazdığı yazılarla toplumun fikri hayatına, siyasi çalışmaları ile de sosyal yaşama katkı sunan Leman Can, bölge halkının yaşamında daha fazla olumlu değişiklikler yapma arzusunu taşıyor.
Çocukluğundan beri bölgemizde yaşaması, sorunları ve sebeplerini tespit etmesini sağlamış. Bu sorunların bir parçası olan Can, çözümün bir parçası olmak için de geçim derdinden barınmaya, sosyal adaletten sağlığa kadar hazırladığı etkili projeleri uygulama amacında.
Tüm engellere rağmen siyaset basamaklarını tırmanmakta kararlı. Toplumun artık siyaset arenasında yeni yüzler ve yeni bakış açıları istediğini vurgulayan Can, partilerin de bu sese kulak vermesinin zorunlu olduğunu ifade ediyor.
SORU: Merhaba sayın Leman Can. İş insanı ve yazar kimliğinizin yanı sıra yıllardır siyasetle de ilgilendiğinizi biliyoruz. Bu konuda kariyerinizde nasıl bir yol izlediniz?
Leman Can: Merhaba. Öncelikle teşekkür ediyorum. Evet, uzun yıllardır siyasetin içindeyim. Yapılan tüm güzel şeylerin başarısının, dikkatli ve zorlu bir hazırlığın sonucu olduğu hepimizin malumu. Bu sebeple siyasete de mutfağından başladım. Yaşadığım her sorunu nasıl çözebilirim diye sorguladım, araştırdım ve bize uygun çözümlerin peşinde oldum. Bunların bir kısmının uygulanması için zaman zaman yetkili makamlara ilettim. Bir kısmını köşe yazılarımda öneri olarak sundum.
SORU: Siyasi deneyimlerinizle iş dünyasındaki tecrübeleriniz arasında nasıl bir bağlantı kuruyorsunuz? Bu iki alan arasında benzerlikler ve farklar nelerdir?
Leman Can: İş dünyasının görevi kaliteli mal ve hizmet üretmektir. Ancak burada amaç sürdürülebilir karlılıktır. Siyasetin görevi de iş dünyası ile aynıdır. Kaliteli hizmet üretmek. Ancak siyasetin amacı karlılık değil sürdürülebilir yaşamdır. Kendi mesleklerinde başarılı olan iş insanlarının, engellenmedikleri takdirde siyaseten başarısız olma ihtimali çok azdır.
SORU: Siyasi bir lider olarak topluma katkı sağlamak için öncelik verdiğiniz konular nelerdir?
Leman Can: Bütün çalışmalarımda rehberim bu ülkenin kurucu ekibinin lideri Atatürk’ün fikir ve uygulamaları. Norveçlilerin “Atatürk gibi düşün” atasözünün sadık bir uygulayıcısıyım. Toplum için projelerimde öncelik sıralamam ;
– Sağlıklı beslenme,
– İstihdam,
– Barınma
– Sağlıklı çevre ve
– Nitelikli eğitimdir.
Sağlıklı nesiller sağlıklı bireylerden doğar. Yeterli ve sağlıklı gıdaya erişemeyen ve dengeli beslenemeyen toplumların halini hepimiz görüyoruz. En iyisi hastalıklarla boğuşuyor. Çözüm genetiği ile oynanmamış kadim tohumlar ve mümkün olduğunca az yapay gübre. Ülkemizde uygulanması mümkün mü? Evet. Kastamonu’da ve Kars’ta bireysel de olsa uygulamaları var. Bu gıdaları alabilmek için de gelire ihtiyaç var. O halde üreterek istihdam sağlayacağız. Tüm vatandaşların sağlıklı ve ekonomik konutlarda barınmasını sağlamalıyız. Ev sahiplerini suçlayarak çözüm bulunamaz. Bir yöntem bilmiyorsak bunu yapan ülkelerden örnek alabiliriz.
Temiz suya, havaya ve toprağa hasret kalmamıza az kaldı. Yaşadığımız çevreyi kirletmeyeceğiz ki bizden doğa intikam almasın. Bu ülkenin ve çağın ihtiyaçlarına cevap verecek nitelikli eğitim bekamız için en önemli konulardan birisidir. Tarihteki “köy enstitüleri” mucizesini yeniden ve çağa uygun yaratabiliriz diye düşünüyorum.
SORU: Siyasette adaylık sürecinin zorluklarından bahseder misiniz?
Leman Can: Siyasette adaylık süreci oldukça değişken etkenlere maruz kalıyor. İnsanın olduğu her yerde az da olsa sübjektiflik ve duygusallık olabiliyor. Esas kriter aday adayların yaratabileceği katma değer ve temsil yeteneği olmalı. Bu da ancak denkler arasında gerçekçi ve tarafsız bir kıyaslama ile olabilir. Aday adayları Ankara’nın yollarını aşındırmamalı. Sağlıklı yöntemlerden birisi ön seçimdir. Ancak daha gerçekçi yapmak istiyorsak Atina demokrasisini uygulayabiliriz. Bütün üyeler bir salonda toplanır, bütün aday adayları sahneye çıkıp kendini tanıtır. Daha önce aday adaylarının kısa öz geçmişleri almış olan üyeler son kararlarını gizli oylama ile belirlerler. Umarım bu hedefimi gerçekleştirebilirim.
SORU: Toplumumuzu etkileyecek ve ilham kaynağı olacak bir siyasi lider olma hedefiniz var mı?
Leman Can: Lider olunmaz, doğulur derler. Yeni bir bakış açısıyla daha güzel bir yaşam için liderlik yapmak istiyorum tabi ki.
SORU: Siyasette gördüğünüz olumsuzluklar nelerdir? Bu olumsuzlukları aşmak için nasıl bir yol izliyorsunuz?
Leman Can: Siyasetteki en önemli olumsuzluk tabanın sesini ve tercihinin yeterince önemsenmemesi ve uygulamaya aktarılamamasıdır. Siyaset bir meslek değildir ve günümüz şartlarında bakış açılarının daha sık değişmesine ihtiyaç vardır. Milletvekili seçilecekse liderler ya da bir grup değil gerçekten millet vekalet vermelidir. Belediye başkanı seçilecekse o belde karar vermelidir. Yıllardır bunun mücadelesini veriyorum. Diğer olumsuzluk siyasi makamları işgal edenlerin bazılarının kendilerini hesap vermez ve sorumsuz biri olarak görmeleri. Halbuki başkasından vekalet almış ve onun bütçesinden harcıyorsanız asıl sorumluluğunuz ve hesap verme zorunluluğunuz seçildikten sonra başlar. Diğer dikkat çekici olumsuzluk da seçilenlerin vekalet almış hizmet ehli değil de atanmış amir gibi davranıp toplumla iletişimi en alt düzeye indirmeleri. Seçilmeden önce telefonu her aradığında açan kişi gidiyor yerine açtığın telefona geri dönme zahmetine bile katlanmayan bir kimlik geliyor. Bunları yapmayanları tenzih ederim. Ben de bunları yapmayanlardanım ve öyle kalacağım..
SORU: Sizin için siyasetin en büyük motivasyon kaynağı nedir?
Leman Can: En büyük motivasyon kaynağı bu toplumdan aldığımın karşılığını ödemektir. Burada beslenip burada yaşıyor ve yine buraya gömüleceksek bu vatana borcumuz var demektir. Söylenenlerde değil söyleyenlerden oldum. Eleştirenlerden değil düzeltenlerden olmak istiyorum.
SORU: Siyasi çalışmalarınızı daha geniş bir kitleye ulaştırmak ve insanlarla daha etkili iletişim kurmak için hangi iletişim kanallarını kullanmayı planlıyorsunuz?
Leman Can: Biz mektup, gazete, kitap ve sinema kuşağından geliyoruz. Düşüncelerimi iletmenin en kalıcı yolu kitap yazmaktı, onu yaptım. Halen yerel gazetelerde köşe yazarak iletişim kuruyorum. Başlı başına bir güç haline gelen ve hatta devletler yönetilen sosyal medyayı da kullanıyorum. Ancak vazgeçilmez favorim samimiyetimi de aktarabileceğim yüz yüze iletişim.
SORU: Siyasi lider olarak bölgeniz için uzun vadeli hedefleriniz nelerdir?
Leman Can: Dünyaca kabul edilen “Sürdürülebilir kalkınma”nın içerdiği 17 konu;
- Yoksulluğa son
- Açlığa son
- Sağlıklı bireyler
- Nitelikli eğitim
- Toplumsal cinsiyet eşitliği
- Temiz su ve sıhhi koşullar
- Erişilebilir ve temiz enerji
- İnsana yakışır iş ve ekonomik büyüme
- Sanayi, yenilikçilik ve altyapı
- Eşitsizliklerin azaltılması
- Sürdürülebilir şehir ve yaşam alanları
- Sorumlu tüketim ve üretim
- İklim eylemi
- Sudaki yaşam
- Karasal yaşam
- Barış ve adalet
- Hedefler için ortaklıklar
benim de uzun vadeli planlarımın esasını oluşturuyor. Ben buna bir de son yılların en önemli konularından olan “uluslararası göç” ü ekliyorum Yerelde de bu amaçlara yönelik uygulamalar yapmak istiyorum ki genele örnek olayım.
SORU: Siyasi çalışmalarınızı aile ve iş hayatı arasındaki dengeyi nasıl sağlıyorsunuz?
Leman Can: Siyasete girerken kararı ailenizle beraber almak zorundasınız. Çünkü en çok onlar etkileniyor. O konuda şanslı sayılırım çünkü destekliyorlar. Zamanımı 4 e bölüyorum. Yarısı siyaset, dörtte biri ben ve ailem, dörtte biri iş. Ve bu dengeyi korumaya çalışıyorum.
SORU: Gelecekte siyasi bir rol almayı düşünüyor musunuz? Özellikle yaklaşan yerel seçimlerde aday olmayı düşünüyor musunuz?
Leman Can: Topluma hizmette eleştirdiğim konuları en azından yerelde düzeltene kadar siyasete devam diyorum. Amacınız çözüm ise küslük ve vazgeçmek olmaz diye inananlardanım. Ya eleştirmeyip tribünde uslu uslu oturacaksınız, ya da Eleştiriyorsanız çözüm için sahaya çıkacaksınız. Ben ikincisini tercih ediyorum.
