Olgay GÜLER/EDİRNE, (DHA)- TRAKYA Kalkınma Ajansı (TRAKYAKA) Genel Sekreteri Mahmut Şahin, yerli ve milli ayçiçeği tohumunun tüm testlerden geçtiğini belirterek, “Hasat edildiğinde gördük ki bahsettiğimiz yabancı firmaların tohumları ile yağda ve verimlilikte ya aynı ya da daha iyi. Yağ oranlarında yüzde 40’ın üzerinde çıktı. Böylece artık şunu diyebiliyoruz; artık bizim tohumlarımız, Trakya’nın tohumları, yurt dışındaki yabancı tohumlar kadar iyi hatta bazı yerlerde daha iyi” dedi.
Edirne İl Genel Meclisi’nin kasım ayı bütçe görüşmelerine katılan TRAKYAKA Genel Sekreteri Mahmut Şahin, yapılan çalışmalara ilişkin bilgi verdi. Şahin, 2018’de kurulan Trakya Tohum A.Ş.’nin yerli ve milli imkanlar ile ürettiği ayçiçeği tohumunu anlattı.
Trakya’da bu yıl 65 bin dönüm alana ekilen yerli ve milli tohumdan elde edilen ayçiçeklerinin kuraklıktan daha az etkilendiğini gördüklerini belirten Şahin, yağ oranlarının da piyasa lideri yabancı şirketlerden daha iyi olduğunu söyledi.
‘PİYASA YABANCI ŞİRKETLERİN TEKELİNDE’
Türkiye’de ayçiçeği ile diğer tohumlarda tekelin yabancı şirketlerde olduğunu dile getiren Şahin, “Dedik ki arpada, buğdayda, yem bitkisinde kısmen Türk firmalarımız var, yerli ve milli tohum satıyorlar. Ama ayçiçeği tohumunun çok masraflı olmasından dolayı genelde birçok ülke, bu işe giremiyor. Çok pahalı ve uzun süreli.
Bunların yanında piyasaya girseniz bile uluslararası firmalar gelip, sizi satın alıyor ya da rekabete girip, sizi öldürüyor. Bu daha önce 90-95’lerde Türkiye’de denenmiş ama maalesef başarılı olunamamış. Piyasaya ürün sürülmüş ama sürülür sürülmez fiyatla, rekabetle çökertilmiş” dedi.
‘YURT DIŞINDAKİLERDEN DAHA İYİ TOHUM ÜRETTİK’
Yabancı şirketlerin tekelini kırmak için 2018 yılından bu yana yerli ve milli ayçiçeği tohumu üretim çalışmaları yaptıklarını anlatan Şahin, “Geçen sene yaklaşık 10-15 bin dönümde tohumlarımız ekilmişti. Üretim küçük şekilde yapılmıştı. Bu yıl, Trakya’da 65 bin dönümde hemen hemen bütün köylerde ve ilçelerde ektirdik. Tarım Bakanlığı ve Sanayi Bakanlığı ile ortak proje yaptık. Çiftçilere yüzde 90 hibeli vererek yaygınlaştırdık.
Bu yıl çokça kuraklık ve susuzluk vardı. Bu krize rağmen, ‘acaba tohumlarımız bu zorlu şartlarda nasıl olur?’ derken, burada da başarılı olduğunu gördük. Hasat edildiğinde gördük ki bahsettiğimiz yabancı firmaların tohumları ile yağda ve verimlilikte ya aynı ya da daha iyi. Yağ oranlarında yüzde 40’ın üzerinde çıktı.
Böylece artık şunu diyebiliyoruz; artık bizim tohumlarımız, Trakya’nın tohumları, yurt dışındaki yabancı tohumlar kadar iyi hatta bazı yerlerde daha iyi. Bunu bizzat gittiğimiz yerlerde iyi çıktığını gördüm” diye konuştu.
‘BÜTÜN TESTLERDEN GEÇTİ’
Üretilen yerli ve milli tohumun bütün testlerden de geçtiğini belirten Şahin, “Tarım Bakanlığı da ‘Siz bütün testlerden geçtiniz, destekleyebiliriz’ diye söylediler. Nasıl ki Covid-19 aşısında kendi aşımızı yapmayı başardıysak, bu anlamda da bağımsız olmak için bir de tarım alanında bu işi ayçiçeğinde yapmalıyız.
Belli bir noktaya geldik ama halen desteğe ihtiyacımız var. Böyle konularda dünyadaki devletler, devlet desteği olmazsa yürümüyor. Daha önce olduğu gibi. Herkes destek vermezse ve o süreci belli bir yere getirmezsek, maalesef önü dolduruyorlar” dedi.
‘BU GURUR, HEPİMİZİN’
Tohumun ülke genelinde kullanımının yaygınlaşması için daha fazla desteğe ihtiyaç duyduklarını kaydeden Şahin, “Bu gurur, hepimizin gururu. Siyasi parti veya STK ayrımı gözetmeksizin herkesin gururu. Türkiye’nin ortak bir değeri. Bugün 65-70 bin dönümde yaptık, inşallah bunu seneye 300 bin dönüme çıkartmak için uğraşıyoruz.
Tarım Bakanı’mıza söyledik. Tüm testlerden geçtiğini söyledik ve destek beklediğimizi belirttik. Dinleyip, çok başarılı olduğunu görünce ‘Neden destek olmayalım’ dedi. Kalkınma Ajansı, Özel İdareler, hangi kurum olursa ama maddi ama manevi olarak destek verilirse, çok anlamlı olur.
Bu projenin Trakya’dan çıkması, çok önemli ve anlamlı. Ayçiçeğinin ana vatanı burası, buradan çıkması gerekiyordu ve çıktı da” diye konuştu. (DHA)
