Prof. Dr. Kaya: Buğdayda Stres Ortadan Kalktı, Yüksek Verim Bekleniyor

Olgay GÜLER / EDİRNE, (DHA)- TRAKYA Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Genetik ve Biyomühendislik Bölüm Başkanı ve Bitki Islahı Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yalçın Kaya, “Bitkiler de insanlar da strese girmişti geçen yıl. Çünkü kayıp bir yıldı. Bu seneki yağışlar, tarladaki mahsulün iştahlı ve güzel görünmesini sağladı. Ürün bu stresi şu an için yendi gibi görünüyor. Bitkinin kritik periyotları olan başaklanma ve süt olum devresi de çok önemli. Bu devrelerde de yeterli yağış ve uygun sıcaklık olduğu müddetçe yüksek verimler bizi bekliyor diyebilirim” dedi.

Trakya genelinde yaz ayı ve beraberinde sonbaharın kurak geçmesinin ardından üretici buğdayını kuru toprağa ekti. Yağışların kasım ayı ile birlikte başlaması ve aralık ayında da sürmesiyle tarlalar yeşillenmeye başlarken, üretici, tarlasını kış yağışları için dinlenmeye bıraktı. Trakya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Genetik ve Biyomühendislik Bölüm Başkanı ve Bitki Islahı Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yalçın Kaya, bu yılki yağışlarla buğdayda olası stres riskinin ortadan kalktığını söyledi.

‘EKİM DÖNEMİ ARTIK KASIMA KAYDI’

Geçen yıl kasım ve aralık aylarında 70 yılın en kurak, en sıcak döneminin yaşandığını belirten Prof. Dr. Kaya, “Bu yıl aynı şekilde buğdaylarda ekim zamanında, özellikle geçen yıla oranla yaz ayında hiç yağış almadık. Çiftçiler neredeyse tırmalayarak toprak çıkartmaya çalıştı. Kuruya ekim de mümkün olmadı. Ekim ayı artık küresel ısınma çerçevesinde kasıma kaydı. Bu sene yine şöyle bir farklılık oldu. Geçen sene en azından kurağa ekmiştik kasım ayında, fakat bu yıl kasım ayında belli yağışlar yağdı ve çiftçi kasım ayında ekimini gerçekleştirdi. Burada şöyle bir sıkıntı oldu, dönem çok kısa kaldı. Kasım başında yağış yağdı, çiftçi yerlerini hazırladı.

Ardından kasım ortalarına doğru bu sefer ara periyotlar az olduğu için ekim sezonu kısa kaldı. Ama ekenlerin şu anda tarlaları gayet güzel gelişiyor. Önemli olan çiftçilerimizin bunu ekmesiydi ve ürünlerin kışa hazır hale gelmesiydi” dedi.

‘KASIM VE ARALIK YAĞIŞLARIYLA ŞU AN DURUM GÜZEL’

Bölgede değişen yağış rejimine de dikkat çeken Prof. Dr. Kaya, “Geçen yıl kış ayında neredeyse bölge hiç yağış almadı. Bir de kış yağışları yaz yağışları gibi oldu. Yağış geldi ve Edirne’yi atladı Tekirdağ’a yağdı, yani süreklilik arz etmedi. Bu açıdan da son yılların en kötü ayçiçeği verimlerini yakaladık geçtiğimiz dönem. Hatta hiç biçemeyen oldu. Bunun sebebi kış yağışlarını toprak depolayamadı. Bu yıl şu anki kışa girişimiz gayet güzel oldu. Kasım ve aralık gayet güzel ve yağışlı oldu.

İnşallah bunlar karla beraber devam eder ve o kış yağışlarıyla toprak yeteri kadar doyar, depolar ve arkasından da ayçiçeğine iyi gelir. Şu anda durum gayet güzel gidiyor. Çıkışlar da güzel. Buğday açısından durum çok güzel.  Çiftçi geçen yıl da kurağa ekmişti ama kasım ve aralık ayında gerekli yağışlar olmamıştı. Bu yıl o yağışları aldığımız için şu anda durum çok güzel” diye konuştu.

‘ŞU ANKİ GÖRÜNTÜ BİZE BUĞDAYDA ÜMİT VERİYOR’

Prof. Dr. Kaya, çiftçinin ürününü zamanında ekmesinin önemine de işaret ederek,  “Önemli olan zamanında ekmek. Yani 15-20 Kasım’a kadar ekebilmek. Neden özellikle 15-20 Kasım diyoruz? Eğer geçen seneki gibi aralık ayı da kurak geçse sorun yoktu ama bu sene yağış oldu. O nedenle bu yıl bu tarihlerde eken, ekim dönemini kaçırmamış oldu. Normal şartlarda bu buğdayları aralık veya ocak ayında da ekebiliriz, hiçbir problem yok ama aralık ve ocak ayında bu bölgede bu toprağın çimlenmesine yetecek kadar toprak sıcaklığı olmadığı için zaten biz kasım ayında ekiyoruz.

Normal şartlarda bu yıl yağışlar beklediğimiz gibi oldu. Aralık, aralık gibi, kasım gibi geçti. Sonbahar yağışların ve soğukların başladığı aylar demek. Bu nedenle artık ekim ayında ekimi bıraktık, bu çiftçiye de ders oldu. Artık mümkün olduğu kadar 15-20 Kasım’a kadar tohumlarını ekecekler ve bu şekilde yağışlar gerçekleşecek ve gayet güzel kışa dayanıklı girecek ürün.

Şu anki görüntü bize buğdayda ümit veriyor diyebiliriz. Verim dediğimiz şey üç sacayağından oluşuyor, birisi ürünün çıkışı, diğeri oluşum dönemi, diğeri de süt olum dönemi. Bu periyotlar düzgün gerçekleşirse bizi iyi günler bekliyor diyebiliriz. Çiftçide buğdayda stres yok diyebiliriz” dedi.

‘YÜKSEK VERİMLER BİZİ BEKLİYOR’

Yağışlarla birlikte buğdayın olası stres riskini de yendiğini anlatan Prof. Dr. Kaya, “Bitkiler de insanlar da strese girmişti geçen yıl. Çünkü kayıp bir yıldı. Bu seneki bu yağışlar, tarladaki mahsulün iştahlı ve güzel görünmesini sağladı. Ürün bu stresi şu an için yendi gibi görünüyor. Bitkinin kritik periyotları olan başaklanma ve süt olum devresi de çok önemli.

Bu devrelerde de yeterli yağış ve uygun sıcaklık olduğu müddetçe yüksek verimler bizi bekliyor diyebilirim” ifadelerini kullandı. (DHA)