Cemhan ŞEN/ÇANAKKALE, (DHA)- ÇANAKKALE’nin merkeze bağlı Kumkale köyündeki Osmanlı dönemine ait Kumkale Mezarlığı, 108 yıl önce yaşanan Çanakkale Savaşları’ndan izler taşıyor. Fransızların Kumkale bölgesine şaşırtma için çıkarma yaptığını söyleyen Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ), İnsani ve Toplum Bilimleri Fakültesi Tarih Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Mithat Atabay, “Bugün baktığımız zaman Kumkale Mezarlığı içerisinde savaş izlerini hala görmek mümkündür. Oradaki pek çok mezar taşında o dönemden kalma mermi izi, hala savaş izlerini taşıyarak insanları o güne götürmektedir” dedi.
Fransızların 25 Nisan 1915 tarihinde yaşanan kara savaşlarında Kumkale bölgesine yaptığı şaşırtma çıkarması 27 Nisan’da sona eriyor. Bu çıkarma sırasında Kumkale köyündeki Osmanlı dönemine ait mezarlıktaki mezar taşları siper alanı olarak kullanıldı. Bu nedenle bölgede yaşanan çatışmalara ait mermi izleri günümüzde hala tazeliğini koruyor. Kumkale’nin stratejik öneme sahip olduğunu söyleyen ÇOMÜ, İnsani ve Toplum Bilimleri Fakültesi Tarih Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Mithat Atabay, “1’inci Dünya Savaşı başladığı sırada Osmanlı İmparatorluğu savaşa kasım ayında giriyor. Çanakkale Cephesi’ndeki savaşlar önce denizden 19 Şubat tarihinde başlıyor. Daha sonra 25 Nisan tarihinde kara savaşları başlıyor. 25 Nisan tarihinde kara savaşları başladığı zaman Ian Hamilton ile Fransız komutanları anlaşarak, Anadolu yakasında Kumkale bölgesinde 2 günlük bir şaşırtma çıkarması yapılmasına karar veriliyor” ifadelerini kullandı.
‘BÖLGEYİ BOMBALAMAYA BAŞLIYORLAR’
Osmanlı İmparatorluğu’nun burada 15’inci Kolordu’nun 3’üncü ile 11’inci tümenleri bulunduğunu anlatan Dr. Öğretim Üyesi Mithat Atabay, “Bu bağlamda, Kumkale bölgesinde bulunan 31’inci ve 39’uncu Alaylar 25 Nisan tarihinde görev yapıyor. Fransızlar 25 Nisan tarihinde saat 04.00 itibariyle bölgeyi bombalamaya başlıyorlar. 3’üncü Tümen Komutanı Nikolai, saat 05.00 itibarıyla oradaki birliklerin Fransızları karşılamak için tedbir alınmasının emrini veriyor. Fransızlar bölgedeki deniz akıntıları nedeniyle de ancak geç bir saatte karaya çıkabilecekler. Karaya çıktıkları zaman saat 10.00 oluyor. Onları karşılamak üzere 31’inci Alay’ın 3’üncü Taburu görev yapmaktaydı. Bu tabur önce Fransızlara saldırdı” dedi.
‘SAVAŞ İZLERİNİ HALA GÖRMEK MÜMKÜN’
Taburun daha sonra Kumkale Mezarlığı’na çekildiğinin söyleyen Atabay, “Bölge kumluk bir alan olduğu için doğal bir savunma mekanizması bulunmuyordu. Kumkale Mezarlığı ise doğal savunma alanı olarak kendini gösteriyor. Bu bağlamda Kumkale Mezarlığı’nda özellikle mezar taşları ve aradaki yollar esas alınarak Fransızlara karşı savunma tedbiri alındı. Oradaki mezarların pek çoğunda o dönemde kalma kurşun izleri hala bulunuyor. Fransızlar bölgeden çekilmesiyle ve ‘Kumkale Savaşları’ 27 Nisan tarihinde bitiyor. Ancak bugün baktığımız zaman Kumkale Mezarlığı içerisinde savaş izlerini hala görmek mümkün. Oradaki pek çok mezar taşında o dönemden kalma mermi izini hala savaş izlerini taşıyarak insanları o güne götürüyor” diye konuştu. (DHA)
FOTOĞRAFLI
